موردی برای نمایش وجود ندارد.
ترتیب نمایش:
گریس
گریس (Grease)
1. تعریف و عملکرد
گریس یک روانکار نیمه‌جامد است که از روغن پایه (معدنی یا سنتتیک)،
غلیظ‌کننده (Thickener) و افزودنی‌ها (Additives) تشکیل شده است.
گریس مانند روغن وظیفه کاهش اصطکاک و سایش را دارد،
اما به دلیل ساختارش، در محل باقی می‌ماند و برای روانکاری قطعاتی که
امکان روغن‌کاری مداوم ندارند یا در معرض نشت روانکار هستند، مناسب است.
به بیان ساده، گریس یک “روغن اسیر شده در یک صابون” است.
2. اجزای اصلی
جزء توضیح
| روغن پایه (Base Oil) | بخش اصلی روانکاری؛ می‌تواند معدنی، سنتتیک یا مخلوط باشد. |
| غلیظ‌کننده (Thickener) | ساختار شبه‌ژلی که روغن را در خود نگه می‌دارد؛ معمولاً صابون‌های فلزی مثل لیتیوم، کلسیم. |
| افزودنی‌ها (Additives) | موادی برای بهبود مقاومت اکسیداسیون، فشار بالا (EP)، ضد زنگ، ضد خوردگی، و کاهش سایش. |
3. انواع گریس بر اساس غلیظ‌کننده
نوع ویژگی‌ها محدوده دما مقاومت آبی کاربرد
| لیتیومی | پرکاربرد، مقاومت مکانیکی خوب | -20 تا 130°C | متوسط | یاتاقانها، خودرو |
| لیتیوم کمپلکس | دمای بالاتر، پایدارتر | -20 تا 180°C | خوب | صنایع سنگین |
| کلسیمی | مقاوم در برابر آب، قیمت پایین | -20 تا 90°C | عالی | پمپهای آب، محیط مرطوب |
| آلومینیوم کمپلکس | مقاومت عالی به زنگ‌زدگی | -20 تا 180°C | خوب | صنایع غذایی، دریایی |
| پلییوریا | طول عمر زیاد، بدون صابون فلزی | -30 تا 180°C | متوسط | موتورهای برقی |
4. شاخص‌های فنی انتخاب
پارامتر توضیح واحد
| NLGI Grade | درجه قوام بر اساس استاندارد NLGI (مثلاً NLGI 2 برای عمومی) | – |
| دمای کاری | بازه دمای قابل تحمل | °C |
| ویسکوزیته روغن پایه | تطابق با سرعت و بار | cSt |
| مقاومت آبی | تحمل شستشو با آب | – |
| خواص EP | تحمل فشار بالا و شوک بار | – |
| سازگاری شیمیایی | با مواد آب‌بندی و قطعات تماس |
5. مزایا و محدودیت‌ها
مزایا:
- ماندگاری طولانی‌مدت روی قطعه
- کاهش نیاز به روانکاری پیوسته
- مقاومت بهتر به نشت نسبت به روغن
محدودیت‌ها:
- خنک‌کاری ضعیف‌تر نسبت به روغن
- کارایی کمتر در سرعت‌های بسیار بالا
- نیاز به انتخاب دقیق بر اساس شرایط کاری
6. الزامات استفاده و نگهداری
- تمیزی کامل محل قبل از تزریق گریس
- عدم ترکیب گریس‌های ناسازگار (به‌ویژه غلیظ‌کننده متفاوت)
- استفاده از گریس‌پمپ برای تزریق مناسب
- تعویض دوره‌ای بر اساس شرایط محیطی و بار کاری
- کنترل دما و اطمینان از عدم تجزیه گریس
7. استانداردها و مراجع
- ASTM D217 – طبقه‌بندی قوام گریس (NLGI)
- ASTM D2266 – آزمون سایش گریس
- DIN 51825 – کدگذاری و مشخصات گریس‌های صنعتی
- ISO 6743-9 – طبقه‌بندی روانکارهای گریسی