ابزار برقی و شارژی
ابزار برقی و شارژی — خلاصه کاربردی، تفاوتها، مزایا/معایب، نکات خرید و نگهداری (کوتاه و عملی)
تعریف و دستهبندی کلی
- ابزار برقی (corded power tools): ابزارهایی که با برق مستقیم شهری یا ژنراتور کار میکنند (مثلاً دریل برقی سیمی، اره دیسکی برقی).
- ابزار شارژی (battery / cordless power tools): ابزارهایی که با باتری کار میکنند (مثلاً دریل شارژی، پیچگوشتی شارژی، فرز شارژی).
مزایا و معایب — مقایسه سریع
- توان و عملکرد
- برقی سیمی: معمولاً توان پیوسته و بالاتر؛ مناسب برای کارهای سنگین و طولانی.
- شارژی: توان محدودتر نسبت به معادل سیمی (بسته به ولتاژ و نوع موتور)، اما در مدلهای حرفهای تفاوت کمتر است.
- حملپذیری و انعطافپذیری
- برقی: محدود به طول کابل و دسترسی به برق.
- شارژی: بسیار پرتابل، مناسب کار در محلهای بدون برق یا جاهایی که کابل مزاحم است.
- زمان کار و وابستگی
- برقی: کار نامحدود تا قطع برق.
- شارژی: محدود به شارژ باتری؛ نیاز به باتری یدکی برای کار طولانی.
- هزینه و نگهداری
- برقی: معمولاً ارزانتر در عموم مدلها، کمتر نیاز به تعویض باتری.
- شارژی: هزینه اولیه بالاتر (باتری، شارژر)، هزینه جایگزینی باتری پس از چند سال.
- نویز و ارتعاش
- مشابه بسته به نوع ابزار؛ ابزار شارژی با موتور براشلس اغلب بازدهی بهتر و لرزش کمتر دارند.
- ایمنی
- برقی: خطر قطع برق یا تریپ فیوز، خطر گیر کردن کابل.
- شارژی: خطر آتش یا آسیب باتری اگر شارژ/مخزن باتری خراب باشد (نادر).
انواع ابزارهای رایج (نمونهها)
- دریل / پیچگوشتی (corded & cordless)
- پیچگوشتی برقی ضربهای (impact driver) — شارژی محبوب برای پیچکاری سنگین
- فرز (angle grinder) — سیمی برای کار مداوم، شارژی برای پرتابل بودن
- اره دیسکی، اره عمودبر (jigsaw)، اره گردبر (circular saw)
- پمپهای برقی و شارژی (پمپ آب، پمپ تخلیه)
- ابزارهای باغبانی شارژی: قیچی شارژی، اره شاخهبری، علفزن
- ابزار اندازهگیری و نصب: دریل چکشی، چکش تخریب (بهرهبرداری سنگین — غالباً سیمی)
- ابزارهای تخصصی: پریس هیدرولیک شارژی، گلولمپی شارژی، LED کار شارژی
باتریها و فناوریها
- انواع سلولها: NiCd (منسوخ)، NiMH (میانه)، Li‑ion (مرسوم و برتر).
- ولتاژهای متداول برای ابزار شارژی: 12V, 18V, 20V, 36V, 54V (بسته به برند و کاربرد).
- ظرفیت: Ah (آمپر-ساعت) تعیینکننده زمان کار؛ مثال 2.0 Ah تا 5.0+ Ah رایج است.
- موتور براشلس (brushless): بازده بالاتر، عمر بیشتر باتری، نیاز تعمیر کمتر و وزن کمتر نسبت به موتور برسدار.
نکات خرید و انتخاب
- تعیین کاربرد: سبک/نیمهسنگین/سنگین و فرکانس استفاده (خانگی/حرفهای/صنعتی).
- ترجیح باتری قابلتعویض و استاندارد در اکوسیستم برند (داشتن باتری یدکی برای کار مداوم).
- انتخاب ولتاژ و ظرفیت باتری متناسب با نیاز توان و زمان کار.
- بررسی وزن و ارگونومی (برای کار طولانی مهم است).
- بررسی لوازم همراه: شارژر سریع، کیف/کیس، مجموعه متهها/صفحهها.
- گارانتی سرویس و دسترسی به باتری یدکی در بازار محلی.
نکات ایمنی و نگهداری
- باتری Li‑ion: از دشارژ عمیق و شارژ بیش از حد محافظت کنید؛ از شارژر اورجینال استفاده کنید.
- نگهداری متهها و تیغهها تیز؛ دنبالهکاری با ابزار تیزتر، مصرف انرژی کمتر و ایمنی بالاتر.
- بررسی کابل و دوشاخه ابزار برقی بهصورت دورهای؛ از پریز محافظ و ارت استفاده کنید.
- در کار با ابزار شارژی، باتری داغ را قبل از شارژ قرار ندهید و از ذخیره در دمای معتدل استفاده کنید.
- استفاده از حفاظتهای فردی: عینک، دستکش، گوشگیر و ماسک گرد و غبار.