موردی برای نمایش وجود ندارد.
ترتیب نمایش:
ساچمه
ساچمه (Ball)
1. تعریف و عملکرد
ساچمه یک المان غلتشی کروی‌شکل است که معمولاً در بلبرینگ‌ها و یاتاقان‌های غلتشی به‌عنوان عنصر اصلی کاهش اصطکاک بین حلقه داخلی و خارجی استفاده می‌شود.
وظیفه ساچمه، تبدیل اصطکاک لغزشی به اصطکاک غلتشی است که باعث افزایش راندمان حرکت و کاهش سایش می‌شود.
2. کاربردهای اصلی
- یاتاقان‌های ساچمه‌ای (Ball Bearings) → در موتور، گیربکس، تجهیزات صنعتی
- مفصل‌های مکانیکی و اتصالات دقیق
- صنایع نظامی (ساچمه فشنگ و مهمات)
- ابزارآلات اندازه‌گیری و مکانیزم‌های ماشینی
- وانتقال حرکت در سیستم‌های دقیق (کارتریج CNC، بال‌اسکرو)
3. انواع ساچمه صنعتی بر اساس شکل و ساخت
نوع شکل ویژگی کاربرد
| کروی استاندارد | توپ کامل | تماس نقطه‌ای، رایج‌ترین نوع | بلبرینگ شیار عمیق |
| زاویه‌دار (Angular Contact) | کروی با تحمل بار محوری | تماس زاویه‌ای | بلبرینگ تماس زاویه‌ای |
| میکرو ساچمه | قطر بسیار کوچک (≤ 1 mm) | تحمل بار سبک، دقت بالا | ابزار دقیق، ساعت |
| ساچمه سرامیکی | کروی، ساخته از Si₃N₄ یا ZrO₂ | سبک، مقاومت به خوردگی و دما | بلبرینگ سرعت بالا، صنایع غذایی |
| ساچمه کرومی | کروی، آلیاژ فولاد کروم GCr15 | سختی بالا، ضد سایش | بلبرینگ‌های عمومی |
4. مواد متداول ساخت ساچمه
ماده ویژگی‌ها دمای کاری
| فولاد کروم (AISI 52100) | سختی 60-66 HRC، مقاومت سایش بالا | تا 120°C |
| فولاد ضدزنگ (AISI 440C) | مقاومت به خوردگی بالا | تا 250°C |
| سرامیک Si₃N₄ | وزن کم، مقاومت به حرارت و خوردگی بالا | تا 800°C |
| زیرکونیا (ZrO₂) | غیر مغناطیسی، ضد اسید، مقاوم به خمش | تا 600°C |
| پلاستیک PEEK/PTFE | سبک، ضد شیمیایی، اصطکاک کم | تا 250°C |
5. شاخص‌های فنی انتخاب
پارامتر توضیح واحد
| قطر نامی (d) | اندازه ساچمه | mm |
| تلرانس قطر | دقت تولید بر اساس ANSI/ISO Grade | µm |
| درجه ساچمه (Grade) | کیفیت سطح و گردی (Grade 3 تا Grade 200) | – |
| سختی | مقاومت به تغییر شکل | HRC یا HV |
| جنس | فولاد، سرامیک، استیل ضدزنگ، پلیمر | – |
6. مزایا و محدودیت‌ها در بلبرینگ‌ها
مزایا:
- اصطکاک کم
- راندمان بالا
- تولید اقتصادی و آسان
محدودیت‌ها:
- نقطه تماس کوچک → تمرکز تنش
- مقاومت کمتر در بارگذاری‌های بسیار سنگین نسبت به غلتک
7. استانداردها و کدگذاری
- ISO 3290-1 – ساچمه‌های فولادی برای بلبرینگ‌ها
- ANSI/ABMA Std. 10 – Ball Grades
- DIN 5401 – Ball Bearings – Balls