کلید مینیاتوری

کلید مینیاتوری

کلید مینیاتوری یا همان MCB – Miniature Circuit Breaker در برق مثل یک محافظ کوچک و سریع‌العمل است که وقتی جریان بیش از حد یا اتصال کوتاه پیش بیاید، خودش قربانی می‌شود و مدار را قطع می‌کند تا کابل‌ها و تجهیزاتت نسوزند.

تعریف

کلید مینیاتوری وسیله‌ای حفاظتی و قطع‌کننده است که برای حفاظت مدارهای الکتریکی کم‌ولتاژ (معمولاً زیر ۱۰۰۰ ولت) در برابر:

1. اضافه‌بار (Overload)
2. اتصال کوتاه (Short Circuit)

استفاده می‌شود.

اجزای اصلی

1. مکانیزم قطع‌کننده (Lever + مکانیزم فنری)
2. تیغه‌ها و کنتاکت‌ها (جریان را وصل/قطع می‌کنند)
3. رله حرارتی (برای حفاظت اضافه‌بار)
4. رله مغناطیسی (برای حفاظت اتصال کوتاه)
5. بدنه عایق (معمولاً باکالیت یا پلاستیک مقاوم در برابر حرارت)

عملکرد

• اضافه‌بار: سیم فلزی دو فلزی (بی‌متال) داغ و خم می‌شود → آزاد کردن ضامن → قطع مدار.
• اتصال کوتاه: قسمت مغناطیسی فوراً هسته و تیغه‌ها را به هم می‌زند → قطع فوری در چند میلی‌ثانیه.

انواع براساس منحنی قطع

• نوع B: حساس‌تر، برای مصارف خانگی (قطع در ۳–۵ برابر جریان نامی)
• نوع C: کاربرد عمومی و صنعتی سبک (قطع در ۵–۱۰ برابر جریان نامی)
• نوع D: برای بارهای با جریان راه‌اندازی بالا مثل موتور (قطع در ۱۰–۲۰ برابر جریان نامی)

مقادیر نامی مهم روی MCB

• In (جریان نامی): مثلاً 6A, 10A, 16A, 32A
• Un (ولتاژ نامی): مثلاً 230/400 ولت AC
• توان قطع (Breaking Capacity): مثلاً 6kA یا 10kA

مزایا

• ریست‌پذیر (برخلاف فیوز که یکبار مصرف است)
• نصب آسان روی ریل
• سرعت قطع بالا و ایمنی بیشتر
• ابعاد کوچک برای تابلوهای توزیع