تجهیزات تعمیراتی خطوط لوله
۱. تعریف کلی
تجهیزات تعمیراتی خطوط لوله مجموعه ابزارها و قطعاتی هستند که برای رفع نشتی، شکستگی، خوردگی موضعی، یا تقویت ساختاری لوله در محل نصب استفاده میشوند، بدون اینکه نیاز به تعویض کامل طول لوله باشد.
۲. دستهبندی اصلی تجهیزات تعمیراتی
A. تجهیزات موقت (Emergency Repairs)
- کلمپ تعمیراتی (Repair Clamp)
- استیل ضدزنگ یا چدن با روکش، به همراه واشر آببندی NBR/EPDM.
- مناسب آب، فاضلاب، گاز کمفشار.
- باندهای لاستیکی پیچبستی (Rubber Band Clamp)
- برای نشتیهای کوچک در فشار پایین.
- وصله پارچهای/رزینی (Wraps & Bandages)
- نوار الیاف شیشه یا کربن آغشته به رزین اپوکسی، برای مهار سریع.
B. تجهیزات دائم (Permanent Repairs)
- سدل تعمیراتی (Repair Saddle)
- نصب روی لوله برای آببندی محل نشتی یا افزودن انشعاب.
- کوپلینگ انعطافپذیر (Flexible Coupling)
- برای جایگزینی یک بخش کوتاه لوله آسیبدیده.
- اسپول تعویضی (Replacement Spool)
- برش بخش معیوب و جایگزینی با قطعه جدید به همراه اتصالات مناسب.
C. تجهیزات ویژه پلیمری
- کوپلینگ جوشی الکتروفیوژن (Electrofusion Coupler)
- مخصوص PE و PP، قابلیت اتصال در محل با دستگاه جوش الکتروفیوژن.
- کوپلینگ فشارقوی PE (Compression Coupling)
- بدون نیاز به حرارت، نصب سریع.
- بوشن تعمیراتی چندبخشی
- برای PVC-U و پلیکا: چسبی یا با حلقه آببندی.
D. تجهیزات ویژه فلزی
- اسلیو فولادی جوشی (Steel Welded Sleeve)
- دور لوله جوشکاری شده برای تقویت یا آببندی.
- کلمپ اسپلیت (Split Sleeve)
- قابل نصب بدون قطع جریان (Hot Tapping + Split Sleeve).
- آستربندی داخلی (Internal Lining)
- پوشش اپوکسی یا پلییورتان داخل لوله.
۳. عوامل انتخاب تجهیز تعمیراتی
- جنس لوله → پلیمری، فولادی، چدنی
- قطر و ضخامت → DN و Schedule
- فشار کاری (PN)
- دمای سیال
- نوع سیال → آب، فاضلاب، نفت، گاز، مواد شیمیایی
- دسترسی به خط → امکان قطع جریان یا خیر
- شرایط محیطی → زیرزمینی، زیردریایی، فضای باز
۴. استانداردهای رایج
- ISO 17885 – اتصال مکانیکی لولههای PE
- AWWA C230 / C213 – پوششهای اپوکسی
- AWWA C303 – کلمپ و سدل تعمیراتی
- ASTM F1473 – کوپلینگ و اتصالات تعمیراتی فلزی
- EN 14525 – اتصالات انعطافپذیر و تعمیراتی فلنجدار